قوانین آفساید فوتبال که بیش از یک قرن پیش اجرا شدند، هنوز هم جزو سخت‌ترین قوانین فوتبال به حساب می‌آیند. آفساید فوتبال اولین بار در سال 1883، به این منظور ساخته شد که بازیکنان نتوانند همیشه در نزدیکی دروازه حریف برای جستجوی موقعیت‌های گل کمین کنند. بدون قانون آفساید، بازیکنان می‌توانند مستقیما به سمت هم تیمی‌هایی که در محوطه دروازه حریف قرار می‌گیرند، پرتاب‌های بلندی داشته باشند و در نتیجه عنصر مهارت و استراتژی را در بازی‌های فوتبال کاهش دهند. بنابراین، ما در این مقاله بررسی خواهیم کرد که آفساید فوتبال دقیقا چیست؟ همراه ما باشید.

آفساید در فوتبال چیست؟

ابتدا باید به این سؤال پاسخ دهیم که آفساید چیست؟ به بیان ساده، قانون آفساید فوتبال مقرر می‌دارد که زمانی که بازیکن در نیمه حریف است و می‌خواهد توسط بازیکن دیگر پاس دریافت کند، باید حداقل دو بازیکن حریف، از جمله دروازه‌بان، بین او و دروازه حریف، وجود داشته باشد. برای اینکه بهتر متوجه شوید، در اینجا طور دیگری تیم‌ها و بازیکنان را نام می‌بریم. بیایید در نظر بگیریم که تیم X در حال بازی با تیم Y است.

بازیکن A بازیکنی از تیم X است که توپ را پاس می‌دهد.

بازیکن B بازیکنی از تیم X است که به او پاس داده می‌شود.

بازیکن C بازیکنی از تیم Y  که نزدیک‌ترین بازیکن به دروازه است (معمولا دروازه بان).

بازیکن D دومین بازیکن از تیم Y که به دروازه تیم Y نزدیک است.

در لحظه دقیقی که بازیکن A توپ را با پاها یا سر خود پاس می‌دهد، هیچ یک از اعضای بدن بازیکن B، شامل دست ها و پاهای بازیکن نمی‌تواند فراتر از بازیکن D باشد. به عبارت دیگر، بازیکن B باید بین هر دو بازیکن C و بازیکن D قرار گرفته باشد. اگر بازیکن B شرایط فوق را نداشته باشد، در موقعیت آفساید تلقی می‌شود. اما بعد از اعلام آفساید چه می‌شود؟ برای پاسخ به این سؤال در ادامه با ما همراه باشید.

آفساید در خطا

صرفا در موقعیت آفساید بودن خطا محسوب نمی‌شود. اما اگر بازیکن B توپ را لمس کند یا در موقعیت آفساید در بازی اختلال ایجاد کند، بازی متوقف می‌شود و تیم Y یک ضربه ایستگاهی دریافت می‌کند. با این حال، استثنائات خاصی وجود دارد. اگر زمانی که بازیکن A توپ را پاس می‌دهد بازیکن B در موقعیت آفساید در نیمه خود (تیم X) قرار داشته باشد، خطا محسوب نمی‌‏‏شود و بازی ادامه می‌یابد.

یک بازیکن فوتبال را نمی‌توان به دلیل آفساید بودن در پرتاب توپ جریمه کرد، اما قانون آفساید فوتبال در ضربات آزاد و ضربات کرنر اعمال می‌شود. علاوه بر این، اگر بازیکن A در حالی که به دروازه تیم Y نزدیکتر از بازیکن B است، توپ را به عقب پاس دهد (که به آن برش توپ نیز گفته می‌شود)، حتی اگر بازیکن B در موقعیت آفساید باشد، باز هم این یک آفساید در خطا نیست. همچنین لازم به ذکر است زمانی که بازیکنی در موقعیت آفساید قرار نگیرد، به عنوان آنساید در نظر گرفته می‌شود.

سه مورد استثنایی که در آن‌ها خطای آفساید وجود ندارد

برخی استثناها در قاعده آفساید فوتبال وجود دارد که اگر بازیکنی توپ را دریافت کند، تخلف آفساید به حساب نمی‌آید. این سه مورد عبارتند از:

1. یک ضربه گل

تا زمانی که ضربه گل از روی زمین زده شود و ضربه‌ای از دست دروازه بان خارج نشود، هر بازیکنی در طرف مقابل زمین که توپ را مستقیما از دروازه بان دریافت کند، نمی‌تواند آفساید باشد.

2. یک پرتاب

یک پرتاب مستقیم را نمی‌توان آفساید نامید. اگر بازیکن با وجود موقعیتی که نسبت به مدافعان حریف دارد مستقیماً توپ را دریافت کند، آفساید محسوب نمی‌شود.

3. یک ضربه کرنر

اگر توپ مستقیماً به سمت بازیکن پرتاب شود، ضربه کرنر نمی‌تواند آفساید باشد. صرف نظر از اینکه بازیکن از دو مدافع حریف به دروازه نزدیک‌تر است یا خیر.

با این حال، یک اخطار برای هر سه این معافیت‌ها وجود دارد. اگر توپ به یکی از هم تیمی‌های کناری پاس داده شود سپس آن را به بازیکنی که از دو مدافع حریف به دروازه نزدیکتر است، پاس دهد، آن بازیکن در آفساید قرار می‌گیرد؛ زیرا به طور غیرمستقیم توپ را از یک پرتاب، ضربه گل یا ضربه کرنر دریافت کرده است. پیشنهاد می‌شود برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، مقاله خطاهای رایج در فوتبال را مطالعه کنید.

قانون آفساید چه زمانی معرفی شد؟

تاریخچه آفساید به سال 1863 بر می‌گردد. قانون آفساید فوتبال توسط اتحادیه فوتبال تازه تاسیس (FA) در آن زمان معرفی شد و بیان می‌کرد که یک بازیکن در آفساید است مگر اینکه سه بازیکن از تیم مقابل جلوی او باشند. این قانون در سال 1925 تغییر کرد و تعداد بازیکنان حریف برای حضور در جلو از 3 بازیکن به 2 بازیکن کاهش یافت. در سال 1990، این قانون دوباره به چیزی تبدیل شد که امروزه به عنوان نسخه مدرن آفساید فوتبال می‌شناسیم.

در فوتبال مدرن، بسیاری از بازیکنان و تماشاگران این ورزش با این قانون موافق نیستند و خواهان تغییر آن توسط فیفا هستند. این به این دلیل است که بین یک موقعیت آفساید و آنساید فاصله بسیار کمی وجود دارد و آن را مستعد خطای انسانی می‌کند. با این حال، در مسابقات بزرگتر، آفسایدگیری با استفاده از VAR تشخیص آفساید فوتبال را کمی آسان‌تر می‌کند. VAR همچنین خطاهای آفساید را بعد از هر گل بررسی می‌کند، زیرا هر حمله آفساید از دست رفته می‌تواند از بین برود و گل پذیرفته نخواهد شد.

تکنولوژی آفساید نیمه اتوماتیک

فناوری آفساید نیمه اتوماتیک (SAOT)، آخرین پیشرفت تکنولوژیکی در فوتبال است. پس از اجرای  VAR (دستیار داور ویدیویی) در سطح حرفه ای از سال 2018، SAOT توسعه یافته است تا به بهبود دقت تصمیمات داوری کمک کند. در حالی که VAR از فناوری پخش مجدد ویدیو برای مقابله با جنبه‌های مختلف تصمیم گیری در فوتبال استفاده می‌کند، فناوری آفساید نیمه خودکار فقط در زمینه آفساید فوتبال تخصصی است. این دو فناوری از یکدیگر جدا هستند، اما در هنگام تصمیم گیری در مورد آفساید، هماهنگ عمل می‌کنند.

تکنولوژی آفساید نیمه اتوماتیک به جای تماشای مجدد فیلم‌های ویدئویی، از داده‌های ردیابی برای محاسبه آفسایدها استفاده می‌کند. این مستلزم نظارت بر مختصات دقیق زمین تک تک بازیکنان و توپ در هر زمان است که با استفاده از دوربین‌های ردیابی که در زیر سقف ورزشگاه نصب می‌شوند به دست می‌آید.

آیا سنسور در توپ وجود دارد؟

SAOT همچنین از توپ برای کمک به تشخیص آفساید فوتبال استفاده می‌کند. با قرار دادن یک سنسور حرکتی در داخل یک توپ طراحی شده ویژه، مقامات VAR در داخل اتاق عمل ویدئویی می‌توانند ببینند موقعیت توپ برای آفساید چیست؟ و همچنین آنچه که با آن در تماس است را با سرعت 500 بار در ثانیه ردیابی کنند. این فناوری می‌تواند با دقت باورنکردنی شناسایی کند که در چه نقطه‌ای به توپ در آفساید احتمالی ضربه می‌خورد.

هنگامی که فناوری تشخیص می دهد که یک خطای آفساید رخ داده است، یک هشدار به طور خودکار به اتاق عملیات ویدیویی ارسال می‌شود که در آن تیم VAR می تواند اعتبار آفساید را در حالی که بازی در زمین ادامه دارد بررسی کند. به همین دلیل است که این فناوری به عنوان نیمه خودکار و نه کاملا خودکار شناخته می‌شود.

فیفا ادعا می کند که SAOT دو مزیت اصلی خواهد داشت: سرعت و دقت تصمیم گیری. فیفا امیدوار است که فناوری جدیدش میانگین زمان تصمیم گیری در مورد آفساید را به میزان قابل توجهی کاهش دهد تا هواداران مجبور نباشند برای دیدن شروع مجدد مسابقه آنقدر منتظر بمانند. همچنین انتظار می رود این تکنولوژی نیمه اتوماتیک آفساید فوتبال بیشتر خطاهای انسانی را که از زمان شروع VAR منبع بزرگی برای بحث و جدل بوده است، حذف کند.

قوانین آفساید چیست؟

قرار گرفتن در موقعیت آفساید فوتبال خود جرم نیست. بلکه یک بازیکن تنها زمانی می‌تواند جریمه شود که در موقعیت آفسایدی قرار گیرد که هم تیمی توپ را پاس بدهد یا درگیر بازی فعال شود. حتی اگر پس از برگشت توپ از تیرک یا گرفتن توپ توسط حریف باشد. آنچه اغلب باعث ایجاد بحث می‌شود می‌تواند از موارد زیر باشد:

• جلوگیری از بازی کردن با توپ توسط حریف با انسداد واضح خط دید حریف (به مهاجمی فکر کنید که جلوی دروازه بان ایستاده است).
• به چالش کشیدن حریف برای به دست آوردن توپ.
• انجام یک اقدام آشکار که به وضوح بر توانایی حریف در بازی با توپ تأثیر بگذارد.

ممکن است بپرسید حکم موقعیت مهاجم در آفساید چیست؟ باید بگوییم اگر حکم شود که بازیکنی از موقعیت آفساید در بازی فعال شرکت کرده است، طبق قوانین آفساید در فوتبال یک ضربه آزاد غیرمستقیم برای تیم دیگر اعلام خواهد شد. توصیه می‌کنیم مقاله خصوصیات فوتبالیست حرفه ای را نیز مطالعه کنید.

بعد از اعلام آفساید چه می‌شود؟

طبق قوانین فیفا، یک بازیکن زمانی به دلیل آفساید فوتبال جریمه می‌شود که توپ توسط یکی از هم تیمی هایش لمس شود یا با توپ بازی کند. اگر داور تشخیص دهد که بازیکنی در آفساید است، داور یک ضربه آزاد غیرمستقیم را در جایی که خطا رخ داده است (از جمله در نیمه زمین بازی خود بازیکن) اعلام می‌کند. اما قبل از زدن گل باید توپ را به بازیکن دیگری پاس دهد.

چگونه یک بازیکن می‌تواند از آفساید جلوگیری کند؟

بازیکنان می‌توانند با بررسی اینکه آیا مدافعی وجود دارد که همیشه در جلوی آنها در زمین است، از آفساید شدن جلوگیری کنند. همچنین بازیکن باید مطمئن شود که مدافع پشت سر آنها مرتکب خطایی نمی‌شود که باعث شود آنها در موقعیت آفساید قرار بگیرند. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام در دوره آموزش فوتبال با مربیان حرفه‌ای، می‌توانید به سایت سعید حمیدزاده مراجعه کنید.

کلام آخر

قانون آفساید در فوتبال از معطل ماندن بازیکنان هجومی در محوطه نزدیک دروازه تیم حریف جلوگیری می‌کند که این به بازیکن مهاجم اجازه می‌دهد به راحتی گلزنی کند. همچنین VAR پس از هر گل آفساید را بررسی می‌کند. اگر خطای آفساید توسط VAR در حین بررسی مجدد ثبت شود، گل لغو می‌شود. به طور کلی قانون آفساید فوتبال در طول سال‌ها تغییر و تحول یافته است، اما برای طرفداران هنوز هم می‌تواند یک چالش باشد. بنابراین، در این مطلب همه چیزهایی که باید در مورد قوانین دقیق آفساید در فوتبال بدانید، گفته شد.

منبع